انواع استاندارد

هر روزه محصولات و برند‌های جدیدی در دنیا به وجود می‌آیند و تولید می‌شوند اما از کجا می‌توان تشخیص داد کدام محصول نیازهایمان را به خوبی برطرف می‌کند یا از کیفیت مناسبی برای استفاده برخوردار است؟ بهترین راه چک کردن نماد استاندارد بر روی محصولات است.

381
1402/6/7
انواع استاندارد

بهترین راه چک کردن نماد استاندارد بر روی محصولات است. استاندارد‌ها را می‌توان بر‌اساس هدف، دامنه و کاربردشان به انواع مختلفی دسته بندی کرد. در اینجا چند نوع استاندارد وجود دارد:

استاندارد فنی:

استاندارد‌هایی هستند که مشخصات فنی و دستورالعمل‌ها را برای محصولات، فرآیند‌ها یا سیستم‌ها تعریف می‌کنند. آن‌ها قابلیت همکاری، سازگاری، ایمنی و کیفیت را تضمین می‌کنند. به‌عنوان مثال می‌توان به استاندارد‌های ISO 9001 (سیستم مدیریت کیفیت) اشاره کرد.

استاندارد‌های کیفیت:

این استاندارد‌ها بر تضمین کیفیت و عملکرد ثابت محصولات یا خدمات تمرکز دارند. آن‌ها دستورالعمل‌هایی را برای مدیریت کیفیت، کنترل کیفیت و تضمین ارائه می‌دهند. استانداردهای سری ISO 9000 استاندارد‌های مدیریت کیفیت به طور گسترده‌ای شناخته شده هستند.

استاندارد‌های ایمنی:

استاندارد‌های ایمنی دستورالعمل‌ها و الزاماتی را برای اطمینان از ایمنی محصولات، فرآیند‌ها یا سیستم‌ها تعیین می‌کنند. آن‌ها به‌ویژه در صنایعی مانند تولید، ساخت‌و‌ساز و مراقبت‌های بهداشتی اهمیت دارند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به استاندارد‌های اداره ایمنی و بهداشت شغلی( OSHA) و استاندارد‌‌های ایمنی کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیکی (‌IEC ) اشاره کرد.

استاندارد‌های زیست‌محیطی:

این استاندارد‌ها جنبه‌های زیست‌محیطی را مورد‌توجه قرار می‌دهند و شیوه‌های پایدار را ترویج می‌کنند. آن‌ها حوزه‌هایی مانند مدیریت زباله، کنترل آلودگی، بهره‌وری انرژی و سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی را پوشش می‌دهند. استاندارد سری ISO 14000 بر مدیریت زیست‌محیطی تمرکز دارند.

استاندارد‌های امنیت اطلاعات:

این استاندارد‌ها دستورالعمل‌هایی را برای مدیریت و ایمن‌سازی دارایی‌‌های اطلاعاتی ارائه می‌دهند. آن‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا از اطلاعات حساس محافظت کنند، از نقض داده‌ها جلوگیری کنند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به استاندارد‌های سری  ISO/IEC 27000 برای مدیریت امنیت اطلاعات اشاره کرد.

استاندارد‌های خاص صنعت:

بسیاری از صنایع دارای استاندارد‌های خاص هستند که مطابق با الزامات منحصر‌به‌فرد آن‌ها تنظیم‌شده است. به‌عنوان مثال، صنعت خودرو از استاندارد‍‌هایی مانند ISO 26262 ( ایمنی عملکرد برای وسیله نقلیه جاده‌ای) پیروی می‌کند.

استاندارد ملی:

این استاندارد به‌طور جداگانه برای هر کشوری تعیین‌ می‌شود و مختص یک کشور یا منطقه خاص هستند. سازمان‌های مرتبط با استاندارد‌ ملی به‌طور دوره‌ای شرکت‌ها و کارخانجات گوناگون در سطح کشور را که مشغول به فعالیت هستند، بازرسی می‌کنند.

استاندارد بین‌المللی:

از طریق همکاری بین چندین کشور یا سازمان توسعه می‌یابند و  دارای اعتبار جهانی هستند  و تمام کشور‌ها باید از آن تبعیت کنند. نمونه‌هایی از استاندارد‌های صادر‌شده توسط سازمان بین‌المللی عبارت‌اند از استاندارد‌های صادر‌شده توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) و کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیکی (IEC).

استاندارد منطقه‌ای:

این استاندارد قراردادی میان کشور‌های حاضر در یک منطقه هستند. استاندارد منطقه‌ای در میان کشور‌های عضو اتحادیه مورد‌قبول هستند و در کشور‌های دیگر عمل به آن‌ها جزو قوانین محسوب نمی‌شود. مانند استانداردی تحت عنوان استاندارد اتحادیه اروپا در جهان وجود دارد که توسط شرکت‌های قاره اروپا اداره و تعیین می‌شود.

استاندارد شرکتی:

مجموعه‌ای است در حوزه یک شرکت یا کارخانه که برای پیمانکاران زیرمجموعه تعریف می‌شود. فقط در همان حوزه اعلام دارد و فعالیت‌های مختلف تولید، طراحی خدمات، آزمون.... در آن مورد‌توجه قرار می‌گیرد. مانند زیمنس، سامسونگ....

استاندارد انجمنی یا صنفی:

مدارک مکتوبی است که در حوزه صنعتی و فنی با‌هدف ایجاد یک زبان مشترک بین گروهی تدوین می‌شود و رشد و توسعه این نوع استاندارد بیشتر در کشور آمریکا بوده که به دلیل کیفیت بالا و تخصصی بودن، اعتبار جهانی پیدا کرده است. مانند استاندارد‌های انجمن آزمون و مواد آمریکا (ASTM)، انجمن مهندسان خودرو (SAE)و....

استاندارد ایمنی:

این استاندارد راه درست برای تولید محصولات و تجهیزات را برای ایمن‌سازی از روش‌های مطمئن و قابل‌اعتماد نشان می‌دهد.

استاندارد غذایی:

تمامی قوانین سلامت محصولات غذایی که تعیین‌شده است، در حوزه استاندارد غذایی قرار می‌گیرد. مانند تمام علامت‌های استاندارد بر روی پاکت مواد غذایی.

استاندارد زیست‌محیطی:

به دسته‌ای از استاندارد که اصول مربوط به محیط‌ زیست را مطرح می‌کند استاندارد زیست‌محیطی می‌گویند. یعنی هر آنچه برای حفاظت از محیط‌‌زیست و جلوگیری از آلودگی هوا در نظر گرفته می‌شود.

استاندارد اطلاعات:

 این استاندارد در حوزه تجارت قابل‌استفاده بوده و برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها را دارند بسیار مهم و حیاتی است. این نوع استاندارد تمام اطلاعات لازم را درباره سازمان‌ها، شرکت‌ها، ارگان‌های مختلف را در اختیار مشتری قرار می‌دهد تا از میزان خطا در امور تجاری بکاهد.

این‌ها تنها چند نمونه هستند و انواع استاندارد‌های دیگر بسته به صنعت، رشته یا کاربرد خاص وجود دارد.